HAYVANCILIK KRİZDE: YÜKSEK GİRDİ MALİYETLERİ VE PLANSIZLIK ÇİFTÇİYİ ZORLUYOR
Hayvancılıkla uğraşan Çiftçi Hasan Erdal, CHP Niğde Milletvekili ve Tarım, Orman ve Köy işleri Komisyonu Üyesi Ömer Fethi Gürer’e tarım ve hayvancılık sektöründe yaşadığı sorunları anlattı. Erdal sektörün ne denli zor bir süreçten geçtiğini Çocukluk hayali olarak başladığı hayvancılık serüveninin geldiği noktada, artan maliyetler ve destek eksikliği nedeniyle büyük zorluklar yaşadığını ifade etti. Psikolojimiz bozuldu diyen Erdal, sektörde üretici olmanın giderek daha da zor hale geldiğini belirtti.
"ÇOCUKLUK HAYALİMİZ, BORÇ VE MÜCADELEYLE DEVAM EDİYOR"
2014 yılında başladığı hayvancılık faaliyetlerine dair süreci aktaran Hasan Erdal, "Kendi öz sermayemizle başladık. Ancak 2016-2018 yıllarında karşılaştığımız sıkıntılar halen devam ediyor. Çiftçilik ve hayvancılık adına ne destek ne de iyileşme gördük, durum daha da kötüleşti. Tüm sermayemizi kaybetmemize rağmen hayalimizden vazgeçmedik. Yeniden başlayabilmek için hem yerlerimizi sattık, hem de bankadan kredi aldık, ancak aynı sorunlarla karşı karşıyayız," dedi.
"MALİYETLER ARTIYOR, ÜRETİCİNİN GELİRİ AZALIYOR"
Erdal, hayvancılığın temel sorunlarından birinin artan girdi maliyetleri olduğunu vurguladı:
"Girdi maliyetlerine yön veremiyoruz. Yem, elektrik, mazot gibi kalemler sürekli zamlanıyor ama süt fiyatları aynı oranda artmıyor. Sütü sanayiciye veriyoruz, gelir-gider dengesi bozuk. 1 litre sütle 1,5 kilo yem almamız gerekiyor ama şu an mümkün değil."
Erdal, süt üretiminden kazanç elde edemediği için buzağı yetiştirmeye yöneldiğini, ancak bu sürecin de zorluklarla dolu olduğunu belirtti:
"Bir ineğin buzağısından kazanç sağlamak en az üç yıl alıyor. Bu süreçte yem ve üretim maliyetleri sürekli artıyor. Örneğin, şu anda kesimhanede bir dananın kilosu 330-350 lira arasında, ama markette kıymanın kilosu 600 liraya satılıyor. Vatandaş et fiyatlarının yüksek olduğunu düşünüyor, ancak biz üreticiler bu işten kazanç sağlayamıyoruz."
"TARIM ÜRÜNLERİNDE İTHALAT DARBESİ"
Hayvancılık yapmanın yanı sıra çiftçilikle de uğraştığını belirten Erdal, tarım ürünlerinde ithalatın yerli üreticiyi olumsuz etkilediğini de ifade etti.” Üretici kazanç sağlayamazken ithalat politikalarıyla karşı karşıya kalıyor” dedi.
"ÜRETİCİ DESTEKLENMELİ, PLANLAMA ŞART"
Ömer Fethi Gürer ise üreticinin yaşadığı bu sorunların, plansızlık ve yanlış tarım politikalarının bir sonucu olduğunu belirterek şunları söyledi:
"Hayvancılıkta ithalat politikaları, üreticiyi her geçen gün daha da zorluyor. Üretim planlamasının olmaması nedeniyle çiftçi zarar ediyor, hayvancılık ve tarım sürdürülemez hale geliyor. Bu durum yalnızca üreticiyi değil, tüketiciyi de olumsuz etkiliyor. Hem hayvancılık hem de tarımda kalıcı çözümler üretilmeli."
Tarım ve hayvancılık sektörünün geleceği için kapsamlı bir üretim planlamasının hayata geçirilmesi gerektiğini ifade eden Gürer, girdi maliyetlerinin düşürülmesi ve yerli üreticinin desteklenmesinin şart olduğunu vurguladı.
ÜRETİCİ NE YAPACAĞINI BİLEMİYOR. PSİKOLOJİSİ BOZUK
Çiftliğinde sorunları CHP’li vekil Ömer Fethi Gürer’e anlatan çiftçi ve besici Besici Hasan Erdal mevcut tarım ve hayvancılık politikalarının kendilerini çıkmaza sürüklediğini belirterek, “Tarım ve hayvancılığın en büyük sorunlarından biri bence planlama eksikliği. Kendi adıma söylüyorum, psikolojimiz bozuldu. Ne zaman ne yapacağımıza karar veremiyoruz. 2025 yılı Ekim ayı için bir planlama yapamıyorum. Çekirdek nasıl olacak, pancar nasıl olacak, et fiyatları nasıl olacak bilmiyoruz. Bir gün destekleme yapıyorlar, ertesi gün ithalatla müdahale ediyorlar. Fiyatlar bir anda düşüyor. Çekirdek ekeyim diyorum, bir önceki senenin fiyatını bile bulamadık. Seneye ne olur hiçbir fikrimiz yok.” diye konuştu.
ÜRETİM PLANLAMASI YOK
Üretim planlamasının eksikliğine dikkat çeken üretici Erdal , “Tarım İl Müdürlüklerinin Çiftçi Kayıt Sistemi (ÇKS) sistemi var. Bu sistem üzerinden Türkiye’de kim ne ekiyor, ne kadar üretiyor, hepsini görebilirler. Ama bunu kullanmıyorlar. Türkiye’nin ihtiyacını bilmeden ithalat programları yapılıyor. Hasat döneminde ithalat yaparak üreticiyi bitiriyorlar.” dedi.
CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, üreticinin sözlerine destek vererek, plansızlığın üretici üzerindeki etkilerini değerlendirdi. Gürer “Üretim planlaması yok. Bunun yanında çiftçi büyük ölçüde mağdur oluyor. Hayvancılıkta tam para kazanacak derken ithal hayvan geliyor. Bu da yetmiyor, et ithalatıyla piyasanın dengesi bozuluyor. Üretici, emeğinin karşılığını alamıyor, et sorununu iktidar yaratıyor. Çözümcü politika yerine ithalci ve yanlış politikalar ile sorun artıyor. Besici kazanamıyor. Vatandaş artan et fiyatı ile sofrasında et yemeği göremez duruma geliyor. Kesimhane fiyatı kasapta markette katlıyor. El değişen et fiyatı zamlanıyor. Et ve süt kurumu piyasayı dengeleyemiyor” dedi
İTHALAT ÜRETİCİYİ BİTİRİYOR
CHP Milletvekili Ömer Fethi Gürer, çiftçinin yaşadığı sorunların temelinde ithalat politikalarının yattığını ifade ederek, ““Son iki yılda 1 milyon 200 bin baş büyükbaş hayvan ithal edildi. Bunun yanında et ithalatı da yapılıyor ve Cumhurbaşkanlığı verilerine göre bu ithalat devam edecek. Böyle olunca bu işi yapan, emek veren üreticiler kazanç sağlayamıyor. Girdi maliyetleri düşmediği için üreticiler her geçen gün daha fazla borca giriyor.”
PSİKOLOJİMİZ BOZULDU!
Besici Hasan Erdal , plansızlık ve müdahaleler nedeniyle tüm çiftçilerin motivasyonunu kaybettiğini belirterek
“Bütün çiftçilerin psikolojisi bozuk. Destekleme yapmasınlar ama müdahale de etmesinler. Piyasayı kendi haline bıraksalar, biz bundan daha iyi oluruz. 3-5 yıl içinde et ve süt üretimi de rayına oturur. Ama öyle bir oynanıyor ki ne yapacağımızı bilmiyoruz.” şeklinde konuştu.
Gürer, çiftçilerin emeğinin karşılığını alabilmesi için ithalat yerine üretimi teşvik eden, sürdürülebilir bir planlamaya ihtiyaç olduğunu, çiftçilerin ve besicilerin geleceğe güvenle bakabilmeleri ancak bu şekilde mümkün olacağını ifade etti.
