CHP Niğde Milletvekili ve Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonu Üyesi Ömer Fethi Gürer, TBMM Başkanlığı’na sunduğu kanun teklifiyle, tarım sektörünü tehdit eden iklim değişikliği ve doğal afetlere karşı çiftçilerin korunmasını güçlendirecek düzenlemeler önerdi. Gürer, mevcut sigorta prim destek oranlarının artırılmasını öngören teklifin, tarımda sürdürülebilirlik ve gıda güvenliği açısından önem taşıdığını vurguladı. İklim değişimleri ile özellikle ani don olaylarının tarımda ciddi sorunlara neden olmaya devam ettiğini belirtti. Sorun yaşayan çiftçi, üretici için ciddi önlemler ve desteklerin gerektiğini ve verdiği kanun teklifinin bu amaçla hazırlandığını ifade etti.
İklim Değişikliği ve Tarım Sektörüne Etkileri
İklim değişikliğinin, tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de tarım sektörünü derinden etkilediğine dikkat çeken CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, “Artan aşırı hava olayları, sel, dolu, don ve kuraklık gibi afetler, tarımsal üretimde ciddi kayıplara yol açıyor. Bu durum, çiftçilerin ekonomik olarak zorlanmasına ve tarımsal üretimin sürdürülebilirliğini tehdit eden bir tabloya neden oluyor.
Nisan ayında yağan kar ve don, çok bölgede üreticiyi de, çiftçiyi de, ürünü de vurdu. Üretimi de dondurdu. Sebze ve meyvede gıda enflasyonu patlayacak. Ürün tedarikinde ciddi sorunlara neden olacak süreç doğru yönetilmezse, çok ürünü rafta özellikle emekli ve dar gelirli fiyatına bakıp geçmek zorunda kalacak. Sebze ve meyve fiyatlarındaki artış, gıda enflasyonunu da tetikleyecek.” dedi.
Ömer Fethi Gürer, tarım sektörünün hem ekonomik hem de üretim süreçleri açısından iklim değişikliğine karşı oldukça hassas bir yapıya sahip olduğunu belirterek, risk yönetimi mekanizmalarının güçlendirilmesinin stratejik bir zorunluluk olduğunun altını çizdi.
TARSİM’deki Sorunlar ve Çözüm Önerileri
Türkiye’de 2005 yılında yürürlüğe giren 5363 sayılı Tarım Sigortaları Kanunu ile uygulamaya geçirilen Tarım Sigortaları Havuzu’nun (TARSİM), çiftçilerin karşılaştığı riskleri yönetmede gerekli bir mekanizma olduğunu hatırlattı. Gürer, “Ancak uygulamada prim destek oranlarının yetersizliği, çiftçilerin sigorta yaptırma oranlarını olumsuz etkiliyor. Özellikle don teminatında sunulan %66’lık prim desteği yeterli değil ve çiftçiler için sigorta yaptırma maliyeti ağır bir yük oluşturuyor.” ifadelerini kullandı.
CHP Niğde Milletvekili ve Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyon Üyesi Ömer Fethi Gürer’in kanun teklifinde, genel prim desteğinin %50’den %60’a, don teminatında ise %66’dan %75’e çıkarılmasını önerdiklerini ve bu düzenlemenin, çiftçilerin doğal afetler karşısındaki kırılganlığını azaltacağını ve sigorta sisteminin etkinliğini artıracağını belirtti.
Gıda Güvenliği ve Kırsal Kalkınma İçin Stratejik Adım
Kanun teklifinde öne çıkan düzenlemelerin, yalnızca çiftçilerin ekonomik güvenliğini sağlamakla kalmayacağı, aynı zamanda kırsal kalkınmayı destekleyeceği ve ulusal gıda güvenliğini güçlendireceği belirtildi.
Ömer Fethi Gürer, “İklim değişikliğinin etkileri, tarımsal üretimde öngörülebilirliği azaltıyor, maliyetleri artırıyor ve çiftçilerin gelirlerini düşürüyor. Bu düzenleme, çiftçilerin borç yükünü azaltacak ve tarım sektöründe finansal sürdürülebilirliği sağlayacaktır.” dedi.
Doğal Afetlere Karşı Daha Güçlü Bir Koruma
Önerilen düzenlemenin, çiftçilerin don, kuraklık, sel ve dolu gibi afetler karşısında daha güçlü bir korumaya sahip olmasını sağlayacağını vurgulayan CHP Niğde Milletvekili ve TBMM Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyon Üyesi Ömer Fethi Gürer, bu adımın tarım sektörünün geleceği açısından kritik bir öneme sahip olduğunu dile getirdi. “Çiftçilerimizin sigorta yaptırma oranlarının artırılması, hem tarımsal üretimin sürdürülebilirliği hem de gıda arz güvenliği için hayati bir gerekliliktir.” diyerek teklifin değerlendirilmesi çağrısında bulundu.
Gürer’in Teklifi
Gürer’in TBMM Başkanlığına sunduğu kanun teklifi:
MADDE 1 – 14/6/2005 tarihli ve 5363 sayılı Tarım Sigortaları Kanunu’nun 13’üncü maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir:
“Devlet, bu Kanun kapsamında akdedilecek sigorta sözleşmelerine münhasır olmak üzere, çiftçi veya üretici tarafından ödenmesi gereken sigorta priminin %60’ı oranında prim desteği sağlar. Ancak, bitkisel ürünlere ilişkin don teminatını kapsayan primlerde bu destek oranı %75 olarak uygulanır.”
MADDE 2 – Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 3 – Bu Kanun hükümlerini Cumhurbaşkanı yürütür.
Don Üreticiyi Dondurdu
CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, ülke genelinde olduğu gibi Niğde bölgesinde şiddetli dolu ve ardından gelen don felaketinde elma, kayısı, şeftali gibi ürünlerin tamamına yakını zarar gördü ve bazı bahçelerde büyük hasar meydana geldiğini belirtti. Tüm ülke genelinde tarla, bahçe ve bağ ürünlerinde önemli ölçüde don etkili oldu. “Tüm çiftçi, üretici zararlarının karşılanması şart ve zorunluluktur.” dedi.
Ömer Fethi Gürer, “Tüm ülke genelinde yaşanan ani hava değişikliği ile üreticinin uğradığı zarar karşılanmalıdır. TARSİM’de olsun olmasın, tüm çiftçi ve üreticinin mağduriyeti giderilmelidir. Cumhurbaşkanının, TARSİM’de olmasa da çiftçi ve üretici zararlarının karşılanması yönünde karar verme yetkisi vardır. Bu yetkiyi kullanmalıdır. Ayrıca bu süreç, tüketicinin de gıda enflasyonu karşısında ezileceği bir dönem olacaktır. Bu bağlamda da tüketicinin yaşayacağı sorunlara karşı önlem alınması gerekmektedir.” dedi.
Gürer, “TARSİM, bu felaketler karşısında çiftçi ve üreticinin çaresizliğini mevzuata boğmamalı ve süreçte gerekli zarar karşılama uygulamasını çiftçi, üretici lehine düzenlemelidir.
TARSİM’in, kendi poliçe hükümlerinde açıkça belirtilmiş olan konularda dahi üreticiye zorluk yarattığı iddiaları vardır. Bu konuda daha esnek uygulamalara ihtiyaç vardır.
Bölgedeki ziraat mühendisleri ve teknik uzmanlar, hasarın çok büyük ve yaygın olduğunu raporlamaktadır. TARSİM eksperleri, üretici ve teknik personel yanında yer alan uygulamalar yapmalıdır. Erken pembe tomurcuk döneminin de TARSİM sigorta kapsamına alınması gerekir.” dedi.
