Niğde ve çevresindeki faylar! Niğde’ye özel Paleosismoloji Projesi Önerisi

Kahramanmaraş merkezli meydana gelen ve asrın depremi olarak nitelendirilen büyük depremin ardından Niğde’nin Bor ilçesine bağlı Obruk Köyü’nde de deprem meydana gelmesi üzerine Niğde halkı Niğde ve çevresinde bulunan fayları merak etmeye başladı. 

Yaşanan depremlerin ardından birçok jeoloji uzmanı depremleri değerlendirirken, Niğde özelinde bir değerlendirme de Jeolog Orkun Turgay’dan geldi. Jeolog Turgay Niğde ve Çevresinde bulunan fay hatlarını değerlendirerek, Niğde için yapılması gereken çalışmalar hakkında önerilerde bulundu. 

NİĞDE VE ÇEVRESİNDEKİ FAYLAR

Jeolog Orkun Turgay Niğde’de ve çevresinde 3 fay hattı bulunduğunu bu fay hatlarının ise Tuz Gölü Fayı, Ecemiş Fayı ve Obruk Fayı olduğunu söyledi. 

Jeolog Turgay üç fay hattını ayrı ayrı değerlendirerek, fay hatları hakkında şu bilgeleri verdi;

 “1-TUZGÖLÜ FAYI: Kemerhisar'dan başlar Bor'dan devam eder Ankara'ya kadar gider. Bizim neslimiz boyunca ölü bir faydır. Bizler yaşarken büyük deprem üretmeyecek. Torunlarımızın torunlarının torunları zamanında üretebilir herhalde.

2-ECEMİŞ FAYI: Pozantı'dan başlar, Yahyalı'ya kadar gider. Kayseri'deki Deliler fayı Ecemiş fay zonunun devamında Sivas’ın Gemerek ilçesinden geçmektedir. Demek ki Deliler segmenti aktifleştiğine göre bu segment susunca devamındaki segment aktifleşebilir. Ayrıca Deliler Fayında olan en son büyük tarihsel depremin ne zaman olduğu belli değil, yani bilinmiyor. Depremin büyüklüğü segmentin uzunluğu ile ilgili olduğundan bu fay zonunun çalışılması gerekir. Ecemiş Fayı'nın Niğde ile ilgili kısımları ya da bu fay üzerindeki şehir merkezini etkileyecek en uzak noktada oluşabilecek depremde Niğde'nin etkileneceği mesafe belirlenip hangi segmentin ne kadarlık deprem üreteceği önceden belirlenebilir.

3-OBRUK FAYI: Bu fay deprem üretiyor ve aktif. Daha önce bu fayın Hasan Dağı ile bir bağlantısı olduğuna dair hipotezler üretildi fakat sonuç belli değil. Bu fayda 2-3 sene önce yine deprem olmuştu. Kahramanmaraş-Hatay depremleri ile yine tetiklenmiş durumda. Ben bir tektonik profesörü değilim azıcık jeolojiden anladığıma göre bu fayın susacağını hiç zannetmiyorum. Yani bu fay deprem üretecektir. Çünkü tetiklenmeden önce de kendi kendine deprem üretmişti ve şimdi artık tetiklenmiş durumda. Fayın susması için Anadolu Plakasının tamamen Güney-Batı yönlü hareketini tamamlaması gerekir. Yani Anadolu Plakası yerini bulup rahat edince bu fay anca susacaktır. Bunun yaklaşık süresini üniversiteler hesaplar”

TURGAY’DAN NİĞDE İÇİN ÖNERİLER

Orkun Turgay açıklamasının devamında Niğde’nin depremselliği ile ilgili çalışmalar yapılması gerektiğin belirterek, yapılması gereken çalışmalar hakkında önerilerde bulundu. 

Jeolog Turgay Niğde’ye özel Paleosismoloji Projesi Başlatılması gerektiğin belirterek, “Niğde Üniversitesi Jeoloji hocaları, Niğde AFAD il Müdürlüğü, Belediye ve Niğde'deki Özel Zemin şirketlerinin Valilik koordinasyonunda Niğde'ye özel paleosismoloji projesi başlatmasıdır.

Obruk'taki fay, Ecemiş Fay Zonu ve Tuz Gölü Fay Zonu'nda depremselliğe odaklı paleosismoloji çalışmaları yapılmalı. Çünkü Anadolu Mikrokıtası Kahramanmaraş-Hatay depremleri ile artık hareketlendi. İç anadoludaki depremlerden sonra Nevşehir-Kozaklı’da içme suyu hattından sıcak su geldiği, termal otellerin kuyularında arıza çıktığı bilgisine dayanarak bu fayların birbiri ile çalışma şeklini ortaya koymak gerekiyor. Batıya kaçış hareketi belki de Obruk fayından sonra bağlantılı olduğu sistemdeki diğer fayları aktifleştirebilir. 

Çünkü Ben twitterda depremler olurken Hatay'ı etkileyen 5 fayın 4ünde %80 ihtimalle 4.5-6.5 artçı gelecek dedim ve Payas açıklarında o deprem oldu ve depremden sonra İskenderunda Tsunami oldu. Bunu demek için profesör olmaya gerek yok, Niğde'de olur mu olmaz mı bilmek için de çalışmaya gerek var.

Paleosismoloji çalışmaları ile tarih öncesi depremler her fay zonunda belirlendikten sonra hangi deprem hangi fay üzerinde ne zaman kaç büyüküğünde hangi fayda deprem olduktan sonra hangi fayda diğer deprem olmuş gibi sorular cevaplanmalı. Yani uzun sürecek detaylı ve titiz bir çalışma gerekiyor Niğde çevresi için.

Obruk depremlerinde görüyoruz ki bir hareketlenme var ve burası susunca başka yerler hareketlenebilir. 

Ve biliyoruz ki depremler birer yırtılmadır. Her deprem olduğunda faylar uzar yani bir sonraki deprem aslında daha büyük olacaktır çünkü depremlerin büyüklüğü ile fayların uzunluğu arasında bir orantı var. Bu batıya kaçış hareketi ile Niğde çevresindeki fayların aynı Hatay'daki gibi birbirine deprem aktarma ihtimali var mı yok mu belirlenebilmesi için detaylı paleosismoloji çalışmalarının yapılması gerekiyor.

Tüm bunlar yapılırken bir yandan da Niğde'deki eski binaların tespiti ve bertarafı gerekiyor.

Niğde evet bir deprem bölgesi değil ya da fay hattında değil ancak Niğde şehri bir ova içerisinde ve şehir akiferinde su tablası çok sığ derinlikte. Bu olası büyük bir depremde Niğde'deki binaların sağlam kalacağı anlamına gelmiyor. Tersten söyleyecek olursak, uzaktaki büyük depremlerden ve yakındaki küçük depremlerden hasar alarak etkilendiğinize göre, Niğde depremden az etkilense bile eski binalar hasarlanacak anlamına geliyor. Birileri bu dediğim çalışmaları yapsın ve Niğde'ye faydalı olsun. Deprem anında binaların yıkılmaması sadece zeminin sağlam olmasına bağlı değildir. Zemin sağlam olsa bile binalar çeşitli nedenlerle yıkılabilir. Mesela tüm projesi sağlam olan ama malzemeden çalınmış ya da her şeyi tam olsa bile inşaatı yapan ustaların eksik ya da doğru bildiğini zannettiği yöntemle çalışmaları da kusurlu binalara sebep olabilir. Yani İnşaat işi çok aşamalıdır aynı zincir gibi düşünebilirsiniz. Oturduğunuz bina en zayıf zincirin sağlam olduğu kadar sağlamdır. Yani sadece kaya zemindeki binaların yıkılmayacağı gibi kesin bir kural yoktur. Deprem ve ölüm bir anda gelir ancak depreme hazırlıklı olduğunuzda sadece deprem gelir ve deprem bittikten sonra binadan çıkarsınız olur biter. O ana hazırlıklı olmak gerekir diye düşünüyorum. Binalar güçlendirilsin gerekirse.” dedi.

Orjinal Habere Git