Çalışma hayatında sıkça karşılaşılan sağlık sorunları nedeniyle çalışanların iş göremez hale gelmesi durumunda, SGK tarafından ödenen para, halk arasında “rapor ücreti” olarak biliniyor. Asıl adı ise “geçici iş göremezlik ödeneği” olan bu ödenek, çalışanların iş kazası, meslek hastalığı veya genel sağlık sorunları nedeniyle çalışamadıkları sürelerde gelir kaybını önlemek amacıyla veriliyor. Nevşehir’de de çalışanların dikkatle takip etmesi gereken bu açıklama, SGK’nın çalışma hayatına yönelik sunduğu önemli hizmetler arasında yer alıyor.
RAPOR ÜCRETLERİ İÇİN NELER YAPARIZ
Rapor ücreti alabilmek için bazı koşulların sağlanması gerekmektedir: Sigortalı Çalışma: Çalışanın sağlık sorununun başladığı dönemde sigortalı olarak çalışması gerekmektedir. Ayrıca, sağlık sorunu yaşadığı dönemden önceki bir yıl içinde en az 90 gün sigorta priminin yatırılmış olması gerekiyor.
Rapor Alınması: SGK tarafından yetkilendirilen hekim veya sağlık kurulları tarafından istirahat raporu alınmış olmalıdır. Aile hekimi veya işyeri hekimi bir seferde en fazla 10 günlük rapor verebilir. Eğer çalışanın sağlık durumu değişmezse, hekim 10 günlük bir rapor daha verebilir. Ancak tek bir hekim yılda en fazla 40 günlük rapor yazabilir. 40 günü aşan raporlar için SGK heyet raporu gereklidir ve heyet raporu altı ay süresince verilebilir.
EN ÇOK MERAK EDİLENLER
Çalışma Hayatı İletişim Merkezi’ne gelen sorular arasında ilk sırayı rapor ücreti almaktadır. Bu yılın ilk dört ayında Merkeze yapılan 2.8 milyon çağrının 603 bini rapor parası ile ilgilidir. Çalışanlar, hastalık durumlarında nasıl ve ne kadar rapor ücreti alacaklarını öğrenmek istiyorlar. Geçici iş göremezlik ödeneği, çalışanın sağlık sorunu nedeniyle çalışamadığı günlerde yatarak tedavi görmesi durumunda günlük kazancının yarısı, ayakta tedavi görmesi durumunda ise günlük kazancının üçte ikisi oranında ödenir. Örneğin, asgari ücretle çalışan bir işçiye yatarak tedavide günlük en az 333.38 TL, ayakta tedavide ise 444.50 TL ödenir.
RAPOR ÜCRETİ VE ŞARTLAR
Rapor ücreti alabilmek için iş kazası ve meslek hastalığı durumunda herhangi bir şart aranmaz ve ilk günden itibaren rapor ücreti ödenir. Hastalık halinde ise ödeme, hastalığın üçüncü gününden itibaren başlar ve hastalığın iki günden fazla sürmesi gerekmektedir. Analık halinde ise kadın çalışanlar, doğumdan sonra izinli oldukları toplam 16 hafta (çoğul gebelikte 18 hafta) süresince iş göremezlik ödeneği alabilirler.
Çırak, stajyer olarak çalışanlar ve ev hizmetlerinde 10 günden fazla çalışanlar da rapor ücreti alabilirler. Ancak, son bir yıl içinde 180 günden az primi olan sigortalılara hastalık ve analık halinde ödenecek rapor parası, raporun başladığı tarihteki günlük asgari ücretin iki katını geçemez.
RAPOR ÜCRETİNDE YAPILAN DEĞİŞİKLİKLER
Geçtiğimiz yıllarda rapor ücreti hesaplamasında bazı değişiklikler yapıldı. Bu değişiklikler, SGK’nın yüksek rapor parası alabilmek için son üç aydaki kazançların yüksek gösterildiğini tespit etmesi üzerine yapılmıştır. Buna göre, iş kazası ve meslek hastalığında bir yıl içinde en az 90 gün prim şartı devam ederken, hastalık ve analık izni nedeniyle ödenecek iş göremezlik ödeneği, çalışanın son 12 aylık dönemdeki ortalama ücreti üzerinden hesaplanmaktadır.