CHP Niğde Milletvekili ve Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonu Üyesi Ömer Fethi Gürer, Türkiye’nin biyolojik çeşitliliği ve stratejik konumu nedeniyle yasa dışı hayvan ticareti açısından riskli bir ülke olduğunu vurgulayarak, Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı’ya yönelttiği yazılı soru önergesiyle yasa dışı hayvan kaçakçılığı ve av turizmi konusundaki verileri sorguladı.
GÜRER’İN SORULARI
CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer’in yasa dışı hayvan kaçakçılığı ve av turizmiyle ilgili Bakan Yumaklı’ya yönelttiği sorular arasında, son beş yılda tespit edilen vakaların sayısı, yakalanan hayvan türleri, yasa dışı ticarete karışan kişilerin cezai durumları, kaçakçılığın en yoğun görüldüğü bölgeler ve av turizmi uygulamalarının detayları yer aldı. Gürer, bu soruların yanıtlanmasının biyolojik çeşitliliğin korunması ve kaçakçılıkla mücadele için kritik önemde olduğunu ifade etti.
BAKAN YUMAKLI’NIN YANITI
Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, yasa dışı hayvan kaçakçılığıyla ilgili olarak şu bilgileri paylaştı:
Son beş yıl içinde yapılan Interpol operasyonları, ulusal düzeyde düzenlenen operasyonlar ve taşra teşkilatlarının rutin kontrolleri kapsamında, belgesiz yaban hayvanlarına canlı, ölü, parça ya da türev olarak el konulduğunu belirtti. Gümrükte yakalanan hayvanların geldikleri ülkelere iade edildiğini, diğerlerinin ise adli ve idari işlemlerden sonra kamuya ait hayvanat bahçelerine veya kurtarma merkezlerine gönderildiğini söyledi.
Her yıl hazırlanan raporların CITES ve Interpol’e gönderildiğini ifade eden Bakan, en sık el konulan hayvan türlerinin memelilerden ceylan, kanguru, maymun ve sincap; kanatlılardan papağan, devekuşu, yabani ördek, kuğu, sülün, tavuskuşu ve yırtıcı kuşlar; sürüngenlerden ise yılan, iguana, kaplumbağa ve timsah olduğunu belirtti.
2020-2024 yılları arasında biyokaçakçılığa konu olan vakaların sayısının dokuz olduğunu ve bu vakalarda özellikle böcekler, salyangoz, semender, akrep ve sincap türlerinin öne çıktığını ifade etti.
YASA DIŞI TİCARET VE CEZAİ İŞLEMLER
Bakan Yumaklı, yasa dışı hayvan ticareti nedeniyle yakalanan yabancı uyruklu kişilere 2872 sayılı Çevre Kanunu’nun 20’nci maddesinin (k) bendi gereğince idari para cezası uygulandığını ve cezaların Dışişleri Bakanlığı ile ilgili büyükelçilikler aracılığıyla tebliğ edildiğini açıkladı. 2020-2024 yılları arasında bu kapsamdaki 10 kişiye idari ceza kesildiğini ifade etti.
AV TURİZMİ UYGULAMALARI
Av turizminin yasal çerçevede devam ettiğini belirten Bakan Yumaklı, 2024-2025 av sezonunda 325 yaban hayvanının avlanmasına izin verildiğini açıkladı. Niğde Aladağlar’da son beş yılda 54 yaban keçisinin, yabancı avcılar tarafından 5.808.427 TL karşılığında avlandığını, bu kapsamda elde edilen gelirlerin koruma kontrol çalışmaları, yaralı hayvanların tedavisi ve yaban hayatını destekleme faaliyetlerinde kullanıldığını söyledi.
BÖLGESEL DURUM
Hayvan kaçakçılığı vakalarının en sık görüldüğü iller arasında İstanbul, Antalya, Hatay, Mersin, Adana, Artvin, Gümüşhane ve Kars’ın öne çıktığını ifade eden Bakan, Niğde Aladağlar’daki yaban keçisi popülasyonunun düzenli olarak takip edildiğini ve 2024 itibarıyla sayının 3.077 olduğunu belirtti.
DOĞA TURİZMİ TEŞVİK EDİLMELİ
CHP’li Ömer Fethi Gürer, yasa dışı hayvan ticaretinin önlenmesi ve yaban hayatının korunması için daha etkin önlemler alınması gerektiğini vurguladı. Özellikle yaban keçisi gibi türlerin avlanmasına izin verilmesinin biyolojik çeşitlilik üzerinde uzun vadeli olumsuz etkiler yaratabileceğine dikkat çekti. Av turizmi gelirlerinin artırılması yerine, doğa turizmi gibi sürdürülebilir yaklaşımların teşvik edilmesi gerektiğini ifade etti.
Gürer, “Bu kapsamda, yaban hayatının korunması için alınan önlemlerin düzenli olarak denetlenmesi ve cezai yaptırımların caydırıcılığının artırılması gerekmektedir. Ayrıca, yasa dışı hayvan ticareti ile mücadelede uluslararası işbirliğinin genişletilmelidir.” Dedi.
