CEM KAYHAN

Tarih: 21.12.2023 09:29

NİĞDE İLİNİN KONUMU VE TARİHÇESİ (II)

Facebook Twitter Linked-in

1.2.2 Akarsular
Dağ oranının fazla olduğu bölgede, yükselti sebebiyle cephe ve yamaç yağışlarının katkısı ve ilkbahar sonlarında karın erimesiyle birlikte akarsuların dolmasını pozitif etkilemektedir. Bu nedenlerden dolayı, bölgede oldukça sık bir akarsu ağı kurulmuştur. Dağlık bölgeden oluşmasından dolayı akarsuların debileri ilkbahar ve kıs aylarından genellikle karlardan dolayı yüksek olmakla birlikte yazın debileri oldukça düşüktür. Şehrin debisi yüksek olan akarsuları Ulu ırmak, Ecemiş çayı ve karasu dersidir (Öztürk, 2005: 273-274).

1.2.3 Dağlar
Niğde ili, dağlık bir alan içerisinde olduğundan dolayı ulusal ve uluslararası çevrede tanınan dağlarla çevrilidir. Dağlık bir bölgeden oluşan Niğde’de yer alan dağlar, Hasan, Göllü, Pozantı, Melendiz, Bolkar ve Aladağlar başlıca dağlar olarak sıralanabilir. Bu dağlar sportif faaliyetler, turistik ve bilimsel noktadan yeterince zengin kaynaklara sahiptir, bölgedeki ekonomik ve sosyal yaşamın ilerlemesinde önemli yer tutarlar (Gürer, 2009: 446).

1.2.4 Göller
Göller bakımından Niğde şehri zengin bir yapıya sahip olmamasına rağmen oluşumlar bakımından farklı türlerde, krater, buzul, karstik, maar ve beşer eliyle inşa edilen yapay baraj ve gölerteler bulunmaktadır. Yükseltileri oldukça fazla olan Bolkar ve Aladağlarda buzulların aşındırmasından oluşmuş küçüklü büyüklü bir den fazla şirk gölü bulunur. Krater yapıya sahip Göllü dağ ve Hasan dağında krater gölleri de mevcuttur. Volkanik çökmeler sonucu maar adında Narlı gölün çöküntü bölgelerinde Maar olarak adlandırılan doğal bir göl bulunmakla birlikte yapısı itibariyle Narlı göl de önemli jeotermal su kaynakları da bulunmaktadır (Gürer, 2009: 446).

1.2.5 Ovalar
Şehir alüvyon yapıya sahip ova bakımından oldukça zengin olduğu söylenebilir. İlin topraklarında yer alan Misli ovası ve Bor ovası şehrin belli başlı en büyük ovalarıdır. Ovalarda genellikle (Melendiz, Misli, Bor) hububat işleriyle uğraşılır. Ayrıca şehri volkanik yapıya sahip Göllü dağ ve Melendiz dağının orta kısımda önemli bir değere sahip Çiftlik ovasıda bulunmaktadır. Dağlık yapıya sahip olmasından dolayı akarsu vadileri boyunca oluşmuş bir den fazla ufaklı yapıda ovalar bulunur. Akarsu boyu ovalarına örnek verilecek olursa Hanağzı deresi, Kemerhisar da yer alan ovacık ve tabur dağlarında yer alan Kılan ovası en görülmeye değer ovalardır (Turan, 1993:300-301).

1.2.6 Yaylalar
Şehrin yüz ölçümüne göre dağlık alanlarının fazla olmasından dolayı doğal yayları oldukça fazla zengindir. Şehirde yer alan yaylalar şu şekilde sıralanabilir (Turan, 1993:300-301):
•Meydan Yaylası
•Obruk Yaylası
•Hasan Dağı Ulukışla Yaylası
•Yeşilyurt Yaylası 

1.2.7 Barajlar
1.2.7.1 Gebere Barajı
Özellik olarak toplu özelliğine sahip baraj 1939 yılında yapılmaya başlanmış ve 1941 yılında tamamlanmıştır. Barajı bandırma ve Kırkpınar dereleri beslemektedir. Şehre olan uzaklığı 13 km olmakla birlikte şehir halkı tarafından mesire alanı ve piknik yeri olarak kullanılmaktadır (http://bolge04.dsi.gov.tr/isletmedekitesisler/baraj-ve-g%C3%B6let).

1.2.7.2 Akkaya Barajı
Tarımda sulama amacıyla yapılan baraj şehirde yer alan bor ilçesinde yüzlerce arazinin sulanmasında kullanılır. İl ve ilçe arasında kalan alan 2005 senesinde çevre ve orman bakanlığı tarafından “Uluslararası öneme sahip sulak alan” olarak tescillendi. Baraj üzerinde nesilleri tükenmekte olan Dikkuyruk ördekleri ile birlikte pelikan, 10 dan fazla ördek türü, flamingo ve balıkçıklarında aralarında bulunduğu 1100 den fazla farklı türde kuş yer alır (http://bolge04.dsi.gov .tr/isletmedekitesisler/baraj-ve-g%C3%B6let).

1.2.7.3 Gümüşler Barajı
Gümüşler bölgesinde yer alan 350 den fazla arazinin sulanması amacıyla kurulmuş olan barajın su kaynağı yanında bulunan dağlardır (http://bolge04.dsi.gov.tr/ isletmedekitesisler/baraj-ve-g%C3%B6let).

1.2.7.4 Murtaza Barajı
Baraj ismini Çiftlik ilçesinde bulunan Murtaza koyundan almaktadır. Baraj genellikle tarımda sulama amacıyla kullanılmakta olup kaynağının kar ve yağmur suları oluşturmaktadır (http://bolge04.dsi.gov.tr/isletmedekitesisler/baraj-ve-g%C3%B6let). (Devamı yarın..)


Orjinal Köşe Yazısına Git
— KÖŞE YAZISI SONU —