Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, TRT Haber'de katıldığı bir programda, orman yangınlarındaki son duruma ilişkin açıklamalarda bulundu.
Son yangınlara ilişkin bilgi veren Yumaklı, "En son açıklamamızdan bu yana ülkemizde 69 yangın çıktı, bunlardan 67'si kontrol altına alındı, söndürüldü, soğutma çalışmaları devam ediyor." diye konuştu.
Yumaklı, Bursa Orhaneli ve Harmancık'taki yangının hepsi için tamamen kontrol bilgisini kamuoyuyla paylaştıklarını hatırlatarak, şu anda biri Afyon Hocalar'da, diğeri Denizli Tavas'ta olmak üzere iki aktif yangının bulunduğunu, bu yangınların tehlike ya da tehdit oluşturmadığını bildirdi.
Orman yangınlarının bütün dünyanın başlıca problemi olmaya devam ettiğinin altını çizen Yumaklı, iklim değişikliğinin bir sonucu olarak son 10 yıl içerisinde dünyada orman yangın alanları ve yangınların şiddetinin iki kat arttığını söyledi.
Yumaklı, Birleşmiş Milletlerin bir öngörüde bulunduğunu anımsatarak, 2030 yılına kadar orman yangınlarında yüzde 14, 2050'ye kadar da yüzde 30 artış olacağını bildirdi.
Geçen yılın 100 yılın en sıcak yazı ve son 10 yılın en kurak yazı olduğuna işaret eden Yumaklı, 2002 ile 2012 arasında yanan alan itibarıyla bütün dünyada yanan alanın 44 milyon hektar olduğunun bilgisini verdi.
Bakan Yumaklı, 2013 ile 2023 arasında son 10 yılda bu alanın 94 milyon hektara çıktığını belirterek, "Dolayısıyla dünya hızlı bir şekilde orman varlığını kaybediyor." dedi.
Dünyada son 9 yılın 1880'den bu yana en sıcak 9 yıl olduğunu anlatan Yumaklı, bütün verilerin iklim değişikliğinin sonuçları itibarıyla nasıl etkileyeceğini gösterdiğini söyledi.
Yumaklı, geçen yılın aynı döneminde Avrupa'da 140 bin hektarın yandığını, yılbaşından bu yana yanan alanın 300 bin hektar olduğunu ifade etti.
Türkiye'nin son 5 yıldaki ilk 6 aylar itibariyle kuraklık haritalarını paylaşan Yumaklı, geçen yıl haritada siyah ve kırmızı olarak görülen alanların çok daha tehlikeli olduğunu ve siyah olduğu zaman olağanüstü kurak anlamına geldiğini bildirdi.
Yumaklı, 2020-2024 döneminde Türkiye'nin bulunduğu coğrafyada yanan orman alanlarını mevcut ülkelerin orman varlığıyla karşılaştırarak, şöyle devam etti:
"Bizim 23,4 milyon hektar orman alanımız var, 2024'te bunun yüzde 0,11'i yandı. 2020 ile 2024 yılı arasında da bu oran yüzde 0,18. Neden 5 yılı aldığımızda arttı; 2021'deki ve daha sonraki büyük yangınlar sebebiyle. Aynı coğrafyada olduğumuz başka ülkelere bakalım. Fransa hariç ülkelerin tamamından iyi durumdayız. İtalya'ya bakalım. 11,1 milyon hektarlık orman alanı var, yüzde 0,36 yandı. Kıyaslayalım, bizde yüzde 0,11. Son 5 yıla bakıyoruz, yüzde 0,74, bizde yüzde 0,18. Portekiz'e bakalım, yüzde 2,18 2024, yüzde 1,15 2020-2024 arası. Diğer coğrafyalara da, Amerika'ya, Kanada'ya bakalım. Yani bütün dünyaya baktığımızda, önemli olan sonuç."
Çıkan yangınların doğrudan ya da dolaylı olarak yüzde 96'sının insan kaynaklı olduğuna işaret eden Yumaklı, şu değerlendirmelerde bulundu:
"Ocak-Temmuz 2024 ile bu yılın aynı dönemini kıyaslayalım. Geçen yıl 4 bin 268 yangın çıkmıştı. Bunun 2 bin 209'u orman dışında, 2 bin 59'u orman içinde çıkmıştı. Bu yıl 4 bin 477 yangın çıktı. 209 yangın fazla çıktı. Bunun 2 bin 549'u orman dışı alanda, 1928'i ormanlık alanda çıktı. Orman dışı alan adedi artmaya başladı. Buradaki problem şu, çıkan yangınların yüzde 57'si orman dışında çıktı. Bu yangınların tamamı ormana sirayet etmeden sona erdi. Yüzde 30'u orman dışında çıktı, ormana sirayet etti. Yüzde 13'ü de orman alanında başladı ve bu şekilde gelişti. Yani yüzde 43'ü ormanlarımızı yaktı. Yüzde 57'si ormanlarımızı yakmadan orada söndürülmüş oldu."
Yumaklı, yangın söndürmede Cumhuriyet tarihinin en güçlü hava ve kara filosuna sahip olduklarını, hava araçlarının kullanımında coğrafi şartların önemli olduğunu vurgulayarak, her aracın her yerde kullanılamayacağını söyledi.
Uçaklar ve helikopterlerin rakip olmadığını belirten Yumaklı, "Kara araçlarıyla hava araçları birbirlerinin rakipleri değil. Bunların hepsi birbirini tamamlayan bütünün bir parçası." dedi.
Yumaklı, hava filosundaki gece görüşlü helikopterlere ilişkin bilgi vererek, şunları kaydetti:
"Bizim 5 gece görüşlü helikopterimiz var. Biz bunu geçen sene de kullandık. Bu sene kullanmak için ortam ya da gerekçemiz olmadı. Bunu özellikle altını çizerek söylüyorum. Bütün dünyada olduğu gibi ülkemizde de gece görüşlü helikopterler, bir can tehlikesinin olması durumunda, yerleşim yerlerinin ya da kritik tesislerin korunması gerektiğinde kullanılır. Çünkü gece uçuşu o kadar kolay bir hadise değildir. Teller, yükseltiler vardır. Dünyada da pek çok ülkede eğer gece görüş kullanılacaksa bizim gibi yapılır."
Yangının durumuna, seyrine, gerekliliklerine göre hem kara araçlarının hem hava araçlarının, gerekiyorsa da gece görüşlülerin kullanıldığını belirten Yumaklı, "Bu sadece biz istedik diye olabilecek bir şey değildir. Bunu tamamen gereklilikler belirler. Bütün dünyada olduğu gibi. Bu, işin bilimiyle alakalı bir konudur, özelliğiyle ilgili bir konudur." dedi.
Hava ve kara filosuna yeni araçların katılmasına ilişkin ise Yumaklı, "2027'ye kadar, şu anda bizim 3 ton su atan ve dünyada da sayı itibarıyla en çok kullanılan Air Tractor'larımız var. Bunlardan 12'sini teslim aldık. 8 tane daha alacağız ve bunları 20'ye tamamlayacağız." dedi.
Yangından sonraki ağaçlandırma çalışmalarına ilişkin gelen eleştirilere yönelik soruyu da yanıtlayan Yumaklı, ağaçlandırma çalışmalarının bölgedeki hakim bitki örtüsünün devamı neyse ona göre yapıldığını söyledi.
Yumaklı, "bütün ağaçlar çam ağacıyla değiştiriliyor" şeklinde bir algının kesinlikle doğru olmadığını ifade ederek, yanan alanlar için iddialarda bulunanları 11 Kasım'daki Milli Ağaçlandırma Günü'ne davet etti.
Öte yandan, Denizli'nin Tavas ilçesinde çıkan orman yangını ekiplerin karadan müdahalesiyle söndürüldüğü bildirildi.
Akyar Mahallesi yakınlarındaki ormanlık alanda henüz belirlenemeyen nedenle yangın çıktı.
İhbar üzerine bölgeye Tavas Orman İşletme Müdürlüğüne bağlı ekipler sevk edildi.
Yangına 6 arazöz, 5 ilk müdahale aracı, 2 tanker ve 60 personel ile müdahale edildi.
Ekipler 5 saat süren çalışmanın ardından yangını söndürdü.
Yangında yaklaşık yarım hektarlık alan zarar gördü.
