Basın İlan Kurumu (BİK) Genel Müdürü Cavit Erkılınç, Anayasa Mahkemesi’nin kararının ardından Yönetim Kurulunca beklemeye alınan Basın Ahlak Esaslarına ilişkin şikâyetlerin, Danıştay kararı sonrasında yeniden incelenmesine başlandığını bildirdi.
Antalya Ticaret ve Sanayi Odası Konferans Salonu’nda düzenlenen toplantıda Genel Müdür Erkılınç, bölgede 48 gazete ve 19 internet haber sitesinin resmî ilan ve reklam yayımladığı; 1 gazete ve 2 internet haber sitesinin de bekleme süresinde bulunduğu bilgisini paylaştı.
3 ayda 67 milyon lira devlet desteği
2025 yılının ilk 3 ayında 67 milyon 169 bin 453 TL tutarındaki kamu kaynağının söz konusu yayınlara aktarıldığını ve bu rakamın sadece 3 milyon 563 bin 900 TL’sinin resmî reklam bedeli olduğunu vurgulayan Erkılınç, “Süreli yayınlarımıza dağıtılan resmî ilanların tutarı, reklam tutarının tam 18 katına ulaşmıştır. Merkezi bütçeden para almayan Kurumumuzun, yüzde 15 olan hizmet bedelini yüksek bulanların veya ‘reklamları biz buluyoruz’ açıklamasını sık sık dile getirenlerin bu bilgi doğrultusunda yaklaşımlarını yeniden gözden geçirmelerini istiyorum. Kaldı ki Kurumumuz olmasa, resmî reklamlar sadece yakın görülen belirli yayınlara fahiş bedellerle verilir. Yerelde kamu kaynakları sınırlı sayıdaki yayına aktarılır” dedi.
Süreli yayınların ilk muhatabının Basın İlan Kurumu olduğunu ifade eden Erkılınç, Kurum ile yayınlar arasında kurulan resmî ilişki bağının verilen taahhütler çerçevesinde ve mevzuata uygun yürütülmesi gerektiğinin altını çizdi.
“Kalitemizi ve etki gücümüzü yükseltmeliyiz”
“Bizler nasıl resmî ilan ve reklam dağıtımında adaleti gözetiyorsak sizler de Kurumumuzla veya Kurumumuzu etkileyen ilişkilerinizde, aramızdaki hukuku gözetmelisiniz, korumalısınız” diyen Erkılınç, özellikle Kurum aracılığı olmaksızın yayımlanan resmî reklamların peşine titizlikle düşüleceğini söyledi.
Yayın içeriklerinde bülten haberlerinin ciddi oranda arttığını gözlemlediklerini kaydeden Erkılınç, “Halkın gündeminden uzak; yarasına merhem, sorunlarına çare olmayacak haberleri üretmenin kimseye faydasının olmadığını görmemiz gerekiyor. Nasıl ki alışverişe gittiğimizde kalitesiz, bayatlamış bir ürünü almıyorsak; okurlarımızın da aynı seçiciliği göstereceğini iyi bilmemiz gerekiyor. Ürünümüz belli: Haber, köşe yazısı ve bilgi veren, haberdar eden diğer içerikler. Bu ürünün kalitesini artırmadığımız müddetçe ne gazetemizi satabilir ne de internet haber sitelerimize okur çekebiliriz. Üstelik azalan etki gücü nedeniyle ilan ve reklamlarımızı bir bir kaybederiz. En büyük sorunumuzun kaliteli ürün ve buna bağlı olarak azalan etki gücü olduğu gerçeğini artık kabul etmelisiniz” değerlendirmesinde bulundu.
Yayınların yüksek maaş ödememek adına deneyimli gazeteci çalıştırmaktan imtina ettiğine işaret eden Erkılınç, fikir işçisi kadrolarında kıdemli çalışanlar ile mesleğe yeni başlayanlar arasındaki hassas dengenin gözetilmesinin önemini vurguladı.
Danıştay’dan Yönetim Kurulu kararına iptal
Danıştay 10. Dairesi’nin yakın bir tarihte aldığı yürütmeyi durdurma kararına dikkat çeken Erkılınç, şöyle devam etti: “Biliyorsunuz Anayasa Mahkemesi, 2022 yılında aldığı pilot kararla Basın Ahlak Esaslarını da içine alan 195 sayılı Kanunun 49. maddesinin çerçevesinin ve sınırlarının yeniden çizilmesi gerektiğine işaret etmişti. İlgili maddenin TBMM Genel Kurulu’nda görüşülerek yeniden düzenlenmesi için de bir yıl süre tanımıştı. Bu karar üzerine Yönetim Kurulumuz, olağanüstü toplanarak Basın Ahlak Esaslarına ilişkin şikâyet başvurularının kayda alınacağını ancak düzenleme yapılıncaya kadar işlem tesis edilmeyeceğini kamuoyuna duyurmuştu. Aradan neredeyse 3 yıla yakın bir süre geçti ve 100 civarında şikâyet dosyamız var. Bu esnada İstanbul Büyükşehir Belediyesi iştiraki Metro İstanbul AŞ, bir gazetemiz hakkında yayımladığı habere ilişkin şikâyette bulundu. Anayasa Mahkemesi ve Yönetim Kurulu kararlarını işaret ederek, kanun değişikliğini beklediğimizi bildirdik. Ancak Metro İstanbul AŞ, Yönetim Kurulumuzun aldığı kararın iptali istemiyle Danıştay’da dava açtı. Danıştay 10. Dairesi de Yönetim Kurulu kararımızın yürütmesini durdurdu. Gelinen aşamada tüm şikâyet dosyalarını başvuru sırasına göre bulundukları raftan indirerek Basın Ahlak Esasları çerçevesinde incelemeye aldık.”
Medya haksız suçlamalara izin vermemeli
Anayasa Mahkemesi’nin kararına duyulan saygının bir gereği olarak alınan Yönetim Kurulu kararından bu kez Danıştay Kararına duyulan saygıdan ötürü vazgeçildiğini belirten Erkılınç, aradan geçen sürede işlem tesis etmeyerek kaba bir hesapla devletin 10 milyon lira civarında dava gideri ve tazminat ödemesini engellediklerini ifade etti. Medyaya da seslenen Erkılınç, “3 yıldır tek bir karar almadığımız halde sanki bir karar vermişiz de Anayasa Mahkemesi bizi haksız bulmuş gibi Kurumumuz, basın aracılığıyla suçlanmaya devam ediliyor. Kimse Anayasa Mahkemesi’nin benzer konudaki önceki kararından bahsetmiyor. Mahkeme, son kararında da Kurumumuzun bu konuda inceleme yapma yetkisinin bulunduğunu açıkça ifade ediyor. Sadece ‘yaptırıma dair sınırı, çerçeveyi iyi çiz’ diyor, hepsi bu. Bilgi eksikliği veya kasıtlı olarak Kurumumuzu eleştirenler bir kenara en azından meslektaşlarımız bu haksızlığı bizlere reva görmesinler. İyi niyetimiz apaçık ortadayken şimdi incelediğimiz dosyalar üzerinden gelebilecek eleştirilere ve haksız suçlamalara lütfen izin vermeyin” şeklinde konuştu.
Erkılınç, Kurumun asli görevinin objektif kriterlerle ve adil bir şekilde basını desteklemek olduğunu belirterek, nitelikli yayınları öncelemeye ve teşvike devam edeceklerini sözlerine ekledi. Genel Müdür Erkılınç’ın konuşmasının ardından bölge toplantısı, katılımcıların görüşlerinin alınması ve soruların cevaplandırılmasıyla sona erdi. Toplantıda Genel Müdür Yardımcısı Oğuz Akçakoca ve Antalya Bölge Müdürü İdris Cirit de hazır bulundu. Gazete ve İnternet Haber Sitesi Temsilcileri Bölge Toplantıları, 13 Mayıs 2025 Salı günü Adana’da düzenlenecek buluşmayla devam edecek.
