Sulama amacıyla 2015'te hizmete açılan baraj, Develi ovasındaki 57 bin hektarlık tarım alanının su ihtiyacını karşılıyor. Elektrik üretiminin yanı sıra balıkçılık da yapılan baraj, bölge halkına hem tarımda hem de balıkçılıkta ekonomik katkı sağlıyor.
Son yıllarda aşırı kuraklık ve bilinçsiz su tüketimi nedeniyle barajın yüzde 27 doluluğa kadar gerilemesi sonucu daha önce baraj suları altında kalan eski Yenice ve Çukuryurt köyleri ile Beşkardeşler ve Menengi mezraları tekrar gün yüzüne çıktı.
Bölge halkı, yıllar sonra ortaya çıkan eski yerleşim yerlerindeki okulları, evleri ve camileri yeniden görme fırsatı bulsa da suların çekilmesi sebebiyle kuraklık endişesi yaşıyor.
Gümüşören Barajı ve HES İşletme Müdürü Cemalettin Yıldız, tesisin hem elektrik üretimine hem bölge çiftçisinin arazilerini sulamasına katkı sağladığını söyledi.
Barajdaki doluluk oranının ilk defa bu kadar düştüğünü belirten Yıldız, şunları kaydetti:
"Burada maksimum 1297 kodda su biriktirebiliyoruz. Bunu sezon boyunca sulamaya gönderiyoruz. Şu anda baraj minimum seviyelerde. Baraj tam dolu olduğunda 186 milyon metreküplük suyumuz oluyor ama şu anda 71 milyon metreküplük suyumuz var. Bu, 60 milyon metreküpe indiği zaman ne sistem çalışabilir ne de buradan su alınabilir. Baraj, yüzde 27'lik dolulukta ama biz yüzde 100 olduğu zamanları da gördük. Hatta taşkın olduğu zamanlara şahit olduk. Kuraklık ve sulamanın çok olması sebebiyle şu anda minimum seviyelerdeyiz. Böyle sürerse sulamaya belki 20 gün daha su verebiliriz. Bu, kuraklık nedeniyle seneye üretimi daha da düşüreceğiz, daha az su harcayacağız, sulamaya daha az su vereceğiz gibi algılanabilir. Yani bir sene önceki durum artık bir sene sonrasını belirliyor. Bu dönemde yağış mevsimine giriyoruz ve beklentimiz var."
Yıldız, doluluk oranının düşmesiyle eski yerleşim yerlerinin tekrar ortaya çıktığını anlatarak, "Daha önce de resimleri var. İşte caminin minareleri gözüküyor ama temellerini hiç görmemiştik. Bu sefer bunları da gördük. Dediğim gibi şimdiye kadar bu seviyelere hiç düşmemişti. Beşkardeşler, Menengi, Çukuryurt ve Yenice ortaya çıktı." dedi.
Yenice Mahallesi Muhtarı Erol Çalışkan da su seviyesinin eskiden çok yüksek olduğunu söyledi.
Hatıralarının yeniden gözlerinde canlandığını anlatan Çalışkan, "Baraj 2015'te yapılmıştı. Bu seneye kadar eski köyümüzün, yerleşim alanımızın böyle açığa çıktığını ilk kez görüyorum. Okulumuz, evlerimiz, camimiz açığa çıktı. Bir yandan da duygulanıyorum gördükçe. Burada yaşayan insanlar gözümün önünden geçiyor. Bizim kendi yaşantılarımız, çocukluğumuz burada geçti. Köylümüzle beraber, hep beraber burada çok neşeli, huzurluyduk. Yani burada anılar gözümüzün önüne geliyor." diye konuştu.
Çalışkan, eski köylerini gördükleri için mutlu olduklarını ancak suların çekilmesinden de endişe duyduklarını dile getirdi.
Bu yıl aşırı su kaybı olduğunu vurgulayan Çalışkan, "Sular 1 kilometre çekildi. Daha önceden de böyle bir şey yaşanmamıştı. Barajın seviyesi çok yüksekti. İşte bu gördüğünüz kısımlarda bahçelerimiz vardı. O bahçelerimizi suluyorduk. Ürün yetiştirip, çoluğumuzu çocuğumuzu geçindirmek için bir mücadele ediyorduk ama şimdi ise su 1 kilometre araziden uzaklaştı. Tarımsal sulama da yapamıyoruz. İklim olarak da bu sene kötü bir süreç geçirdik." ifadelerini kullandı.
