Türkiye'de 4 bin 501 türe ait toplam 122 bin 750 tohum örneği gen bankalarında muhafaza ediliyor.
Türkiye'nin hububattan farklı türlerdeki bitki çeşitlerine ve yabani türlere kadar bütün zenginliklerini oluşturan bitki örtüsüne ait tohumlar, gen bankalarında tasnif ve analiz ediliyor.
Genetik kaynak niteliğindeki bitki materyali, doğadan, çiftçilerden ya da araştırma projelerinden temin edilerek, genetik çeşitliliğin korunması amacıyla bu merkezlerde muhafaza altına alınıyor.
Tarımda yaygın kullanılan tohumlar, iklim değişikliği, salgın hastalıklar gibi değişikliklere uyum için geliştirilmeye devam ediliyor.
Gıda güvenliği için önemli kaynak olan yerel çeşitler (ata tohum) sistematik toplanarak tanımlanıyor ve gen bankalarında korunup yeni çeşit geliştirmek için ıslah çalışmalarında gen kaynağı olarak kullanılıyor.
Bu kapsamda, ülkede yerel çeşitlerin tescillerinin yapılabilmesi amacıyla 2020-2022 yıllarında farklı bölgelerden Bakanlığa ulaşan toplam 1537 yerel çeşit örneği İzmir'deki Ulusal Tohum Gen Bankası ile Ankara'daki Türkiye Tohum Gen Bankasında muhafaza altına alındı.
Yapılan incelemelerle, teslim edilen örnekler arasında tekrarlanan, standart veya açık tozlanan ticari çeşitler belirlenerek ilk etapta 37 yerel çeşit tescil edildi. Bu yıl itibarıyla toplam 49 tescilli yerel çeşit bulunuyor.
Ülkenin bitki genetik kaynaklarının korunması, uzun süreli muhafazası, sürdürülebilirliği, bilimsel araştırmalarda kullanımı ve gelecek kuşaklara aktarılabilmesi amacıyla yürütülen koruma çalışmaları kapsamında, İzmir'deki Ulusal Tohum Gen Bankasında 3 bin 99 türe ait 59 bin 150 tohum örneği bulunuyor.
Ankara'daki Türkiye Tohum Gen Bankasında da 1402 türe ait 63 bin 600 tohum örneği korunurken, 18 arazi gen bankasında 107 türe ait 10 bin 108 canlı örnek muhafaza ediliyor.
Böylelikle 4 bin 501 türe ait toplam 122 bin 750 tohum örneği tohum gen bankalarında muhafaza altında tutuluyor.
Ayrıca 6 araştırma enstitüsünde 1000 türde yaklaşık 7 bin popülasyona ait soğanlı ve yumrulu doğal süs bitkisi (geofit) yer alıyor.
Ülkenin genetik kaynaklarına sahip çıkılması ve yetiştirilen ürünlerin gelecek kuşaklara aktarılması amacıyla, çiftçiler ve vatandaşlar tarafından Bakanlığa, yerel bitki ve çeşitlerine ait 1000'i aşkın tohum bağışı da yapıldı.
