Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, Rusya'nın başkenti Moskova'da Rusya Enerji Haftası kapsamında düzenlenen "Küresel Enerji Piyasaları: İlişkilerin Dönüşümü ve Çıkarlar Dengesi" forumunda konuştu.

Forumda enerji güvenliği, özellikle enerjiye erişilebilirlik, rekabetçilik ve sürdürülebilirlik konularını ele aldıklarını aktaran Bayraktar, "Güvenilir enerjiyi uygun maliyetle sağlamak giderek daha zor hale geliyor. Çünkü çok fazla belirsizlikle karşı karşıyayız. Son beş yıla bakalım. Kovid-19, tedarik zinciri aksamaları, enerji ve emtia piyasalarındaki dalgalanmalar, ticaret savaşları, konvansiyonel savaşlar ve dünyanın dört bir yanındaki jeopolitik gerilimler. Böylesi bir ortamda enerji sektöründe gerekli yatırımları yapmak çok daha zor hale geldi." ifadelerini kullandı.

Bayraktar, Türkiye'nin bu jeopolitik ortamda kendi özgün yolunu geliştirdiğini belirterek, şunları kaydetti:

"Ben buna 'Türk yolu' diyorum. Amacımız enerji talebimizi karşılamak, ithalat bağımlılığımızı azaltmak ve yüzyılın ortalarına doğru karbon nötr bir ülke haline gelmek. Bu, önümüzdeki en büyük zorluklardan biri. Enerji politikamız da bu hedefler doğrultusunda şekilleniyor. Bu yüzden buna 'Türk yolu' diyorum. Kapsayıcı ve uyum sağlayabilir bir yaklaşım benimsiyoruz. Hiçbir enerji kaynağını dışlamıyoruz. Her kaynağa ve her yakıta açık olmalıyız. Aynı zamanda piyasa dinamikleri değiştikçe politikalarımızı buna göre ayarlayabilecek esnekliğe sahip olmalıyız ve elbette rasyonel olmalıyız."

Enerji politikalarında duygusal veya ideolojik değil, akılcı davranılması gerektiğinin altını çizen Bayraktar, Türkiye'nin enerji talebinin her geçen gün arttığını, muhafazakar tahminlere göre gelecek 30 yılda elektrik talebinin 3 katına çıkacağını öngördüklerini ifade etti.

Yenilenebilir enerjiden nükleere önemli yatırımlar yapılıyor

Bayraktar, yakın gelecekte elektrikli araçlar, ulaşım, yapay zeka veri merkezleri ve soğutma sistemlerinden kaynaklı enerji talebinin çok büyük olacağını dile getirerek, Türkiye'nin bu çerçevede hiçbir enerji kaynağına hayır demediğini ve tüm kaynakları kapsayan kapsayıcı bir enerji politikasını takip ettiğini söyledi.

Bu çerçevede izlenen enerji yatırım ve projeksiyonuna değinen Bayraktar, şöyle devam etti:

"Yenilenebilir enerjiye büyük yatırımlar yapıyoruz. Her yıl Türkiye'de 8 ila 9 gigavat yenilenebilir enerji kapasitesi devreye giriyor. 2035'e kadar bu kapasiteyi 120 gigavata çıkarmayı hedefliyoruz ama aynı zamanda nükleer enerjiye de yatırım yapıyoruz. Rosatom ile birlikte Akkuyu'da dört nükleer reaktör inşa ediyoruz ve inşallah gelecek yıl ilk reaktörümüzü devreye alacağız. Bu, Türkiye'nin ilk nükleer santralinden elektrik üretimi anlamına gelecek. Ancak bununla yetinmeyeceğiz. En az 12 büyük ölçekli konvansiyonel reaktör ve yaklaşık 5 gigavatlık küçük modüler reaktör (SMR) inşa etmemiz gerekiyor. Yenilenebilir kaynakları enerji sistemimizin merkezine yerleştirirken nükleeri de enerji karışımımıza dahil ediyoruz."

Doğal gazda önemli projeler hayata geçirildi

Bayraktar, Türkiye'nin bu kaynakların yanı sıra gaz ve petrol ihtiyacının da bulunduğunu belirterek, 2016'dan bu yana arama- üretim, iletim ve dağıtım faaliyetlerine odaklanıldığını ve bu sayede Türkiye'nin artık doğal gaz ihracatçısı konumuna geldiğini ifade etti.

Türkiye'nin altyapıya ciddi yatırımlar yaptığını, 2016'da günlük 32 milyon metreküp olan LNG yeniden gazlaştırma kapasitesinin bugün 161 milyon metreküpe çıktığını aktaran Bayraktar, bunun yanı sıra ulusal ve uluslararası yeni boru hatlarının inşa edildiğini, TürkAkım ve TANAP'ın bunun önemli örneklerinden birini oluşturduğunu aktardı.

Bayraktar, yatırımlar sayesinde Türkiye'nin artık birçok ülkeden enerji tedarik edebilecek kapasiteye ulaştığının altını çizerek, şunları kaydetti:

"Her yıl yaklaşık 60 milyar metreküp gaz ihtiyacımız var. Bu nedenle Karadeniz'de arama ve üretim yatırımlarına ağırlık veriyoruz. Şu anda üretim yapıyoruz ve üretimimiz artıyor. 2028'e kadar Karadeniz'den 16 milyar metreküp gaz üretmeyi planlıyoruz. Ayrıca birçok uluslararası petrol ve gaz şirketiyle de işbirliği yapıyoruz. Pakistan'dan Libya'ya, Somali'den Irak'a ve Hazar Denizi'ne kadar birçok bölgede faaliyet yürütüyoruz. LNG tarafında da güçlü projelerimiz var. Küresel LNG arzının büyük kısmı esasen Kuzey Amerika, Mozambik, Avustralya ve Rusya'dan geliyor."

Türkiye ile Avrupa arasında bağlantı kapasitesinin artması gerekiyor

Ülkelerin bu yeni piyasa gerçeklerine göre kendini yeniden konumlandırması gerektiğini vurgulayan Bayraktar, "LNG, bize büyük bir esneklik ve rekabet gücü kazandırıyor. Bu bol LNG kaynağı enerji karışımımıza dahil olduğunda piyasada daha rekabetçi fiyatlar göreceğiz. Vatandaşlarımıza uygun fiyatlı gaz sağlayabileceğiz. Ayrıca farklı ülkelerden gelen gazları harmanlayarak oluşturduğumuz 'Türk harmanı' modeliyle bu fazla gazı özellikle Güneydoğu Avrupa piyasalarına ihraç edebileceğiz ki bu bölgede gaza ciddi ihtiyaç var." diye konuştu.

Bayraktar, Türkiye'nin Avrupa'nın enerji güvenliğinde kritik rol üstlendiğini söyleyerek, "Özellikle Hazar Denizi'nden Avrupa'ya, hatta İtalya'ya kadar gaz taşıyan Trans-Anadolu Doğal Gaz Boru Hattı (TANAP) projesi ve 2016'da İstanbul'da imzalanan TürkAkımı anlaşması, Avrupa enerji güvenliğinde önemli bir rol oynuyor." dedi.

Ancak enerji işbirliğinin karşılıklı olması gerektiğini dile getiren Bayraktar, "Avrupa tarafında da benzer bir yaklaşım gerekiyor. Petrol ve doğal gazın yanı sıra elektrik tarafında da Türkiye ile Avrupa arasındaki bağlantı kapasitesinin artırılması hedefleniyor. Bu alanda yapılabilecek çok şey bulunuyor ancak bunun için güçlü bir siyasi irade ve kararlılık şart." ifadelerini kullandı.